Από το 1995 που κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το βιβλίο του Goleman «Συναισθηματική νοημοσύνη» και που ο όρος και η έννοια της συναισθηματικής νοημοσύνης διαδόθηκε ευρύτατα, έχουν γίνει πολυάριθμες μελέτες σχετικά με τον ρόλο της συναισθηματικής νοημοσύνης στην προσωπική βελτίωση, στη βελτίωση της ποιότητας ζωής, των σχέσεων με τον εαυτό και με τους άλλους. Εκτός από τους ενήλικες, οι σχετικές μελέτες έχουν ασχοληθεί ιδιαίτερα με τη συναισθηματική νοημοσύνη των παιδιών και με τους παράγοντες που συντελούν στην ανάπτυξή της (Παππά, 2013).
«Συναισθηματική νοημοσύνη» (emotional intelligence) ή «συναισθηματικός αλφαβητισμός» (emotional literacy) είναι η ικανότητα κάποιου: α) να αναγνωρίζει τα συναισθήματά του, να τα διαφοροποιεί και να τα λεκτικοποιεί β) να τα κατανοεί γ) να ακούει τους άλλους και να τους συναισθάνεται, και δ) να εκφράζει τα συναισθήματά του με παραγωγικό τρόπο (Στάινερ, 2006· Παππά, 2013). H συναισθηματική νοημοσύνη βοηθά να διαχειριστεί κάποιος τα συναισθήματά του μ’ έναν τρόπο που αυξάνει το αίσθημα αυτοαξίας του και βελτιώνει την ποιότητα της ζωής του. Επιπλέον, συντελεί σημαντικά στη βελτίωση των σχέσεων και καθιστά δυνατή τη συνεργασία. Δεν απελευθερώνει μόνο τα συναισθήματα, αλλά και την ικανότητα κάποιου να τα κατανοεί, να τα διαχειρίζεται με αποτελεσματικό τρόπο και να τα ελέγχει. Η συναισθηματική νοημοσύνη αυξάνει τα κίνητρα, την αισιοδοξία, τη χαρά και την αίσθηση του σκοπού, ενώ καταστέλλει τη βία και συμβάλλει στη μείωση της κατάθλιψης και της κοινωνικής απομόνωσης (Goleman, 2011·Gottman, 2009·Steiner & Perry, 1997· Στάινερ, 2006· Παππά, 2013). Κατά τον Goleman (2011), η συναισθηματική νοημοσύνη συνίσταται σε 5 δεξιότητες:
Η συναισθηματική νοημοσύνη αναπτύσσεται καλύτερα στα παιδιά απ’ ό,τι στους ενήλικες, όταν η πληροφορία μεταδίδεται μέσα από παραδείγματα, όπως π.χ. μαθαίνεται πιο εύκολα η ανάγνωση, αλλά και η απόκτηση άλλων δεξιοτήτων όπως τα αθλήματα, η εκμάθηση ξένων γλωσσών, η μουσική. Από την περίοδο της προσχολικής ηλικίας, τα παιδιά υιοθετούν διάφορες στάσεις: Αρχίζουν να φαντασιώνουν τους εαυτούς τους ως καλούς ή κακούς, επιδέξιους ή αδέξιους, ευτυχισμένους ή δυστυχισμένους. Μπορεί επίσης να θεωρήσουν τους εαυτούς τους φανταστικούς χαρακτήρες. Μερικά παιδιά θα ταυτιστούν με τη Χιονάτη ή με έναν από τους επτά νάνους. Άλλα θα δουν τον εαυτό τους σαν τον Σούπερμαν κτλ. Θα υιοθετήσουν επίσης τις συναισθηματικές συνήθειες που ταιριάζουν στην άποψή τους για τον εαυτό: αν είναι π.χ. ήρεμα, γλυκά, περίεργα, ανυπόμονα. Μόλις τα παιδιά αρχίσουν να συμπεριφέρονται με αυτό τον συγκεκριμένο τρόπο, θα αντιμετωπιστούν από τους άλλους με τον ίδιο ακριβώς τρόπο και θα χαρακτηριστούν ως συνεργάσιμα ή μη συνεργάσιμα, ευτυχισμένα ή δυστυχισμένα. Στο μεγαλύτερο μέρος τους, αυτά τα «συναισθηματικά πρότυπα» (emotional patterns) μαθαίνονται από τους γονείς, καθώς και από τους «σημαντικούς άλλους» του περιβάλλοντός τους. Μόλις οι παραπάνω στάσεις και συμπεριφορές υιοθετηθούν, μεταβάλλονται σε «πρότυπα» ή «σενάρια» σχετικά με αυτό που είναι η ζωή και με αυτό που θα μοιάζει στο μέλλον. Τα «σενάρια» αυτά μπορεί να διαρκέσουν μία ζωή, εκτός εάν συμβεί κάτι σημαντικό που θα τα αλλάξει. Έτσι, για παράδειγμα:
πηγή
0 Comments
|
AuthorWrite something about yourself. No need to be fancy, just an overview. ArchivesCategories |